آرامگاه شیخ امین الدین جبراییل پدر شیخ صفی الدین اردبیلی نیای پادشاهان صفوی

مقبره شیخ امین‌الدین جبرائیل پدر شیخ صفی‌الدین، پدرجد پادشاهان صفوی در روستای کلخوران در 3 کیلومتری شمال اردبیل قرار دارد و به همین دلیل روستای کلخوران گاه به نام «کلخوران شیخ» خوانده می ‌شود. مقبره  در اوایل قرن دهم هجری قمری و وسط محوطه‌ای وسیع مشهور به باغ شیخ، به شکل هشت ضلعی با آجر ساخته شده است.در آرامگاه شیخ امین‌الدین جبرائیل برجی شبیه برج مقبره‌ شیخ صفی دیده می‌شود که احتمالاً مربوط به قرن هشتم هجری قمری است اما اصل عمارت در زمان‌های بعد یعنی همزمان با بقعه شیخ صفی در اوایل قرن دهم بنا نهاده شده است.سبک نقاشی مربوط به دوره صفوی است. سقف رواق دارای گچبری است که با رنگ های طلایی و آبی دارای اسلیم های زیبا و گل های شاه عباسی است که حاکی از آرامش معنویت محیط و مکان بقعه است. دیوارهای جانبی رواق دارای کاشی کاری معرق و در بعضی از قسمت ها از کاشی های اصیل هشت ضلعی استفاده شده است.درب ورودی بقعه شیخ امین‌الدین جبرائیل از چوب جنگلی ساخته شده است و در حواشی لنگه درب ها، اشعاری بصورت برجسته کار شده است. از باقیمانده اشعاری که به خط نستعلیق روی این در کنده شده، تاریخ ساخت آن 1030 هجری قمری ذکر شده است. بالاى درِ ورودى، تصوير يک شير و يک پلنگ در دو سوى پنجره نقاشى شده و هر يک با يک زنجير به پنجره بسته شده‌اند، و نشان از سبک و سياق منسوب به دوره صفوى و اوايل سده يازدهم هجرى دارند.هفت قطعه سنگ قبر بسيار زيبا و پرنقش و نگار، اما بدون نام و نشان در جنوب شرقى بقعه شيخ جبرائيل وجود دارد اين سنگ‌ها به موازات و مجاورت هم در حاشيه يک گورستان بزرگ قرار دارند و به نام هفت‌تنان کلخوران معروف‌اند.این بنامربوط به اوایل قرن دهم هجری قمری است. این بنا در محوطه مشجری به ابعاد ۱۵۰در ۲۰۰متر قرار دارد که مقبره سید امین‌الدین جبراییل به صورت یک هشت ضلعی در وسط باغ قرار گرفته‌است.قسمتی از نمای پاکار بنا از سنگهای منتظم ساخته شده که روی آنها دیوارهای جانبی بقعه از آجر بنا شده‌است.بیرون بقعه با تزیینات کاشی به صورت تلفیقی کار شده‌است.سقف این بقعه مسطح است که در وسط آن گنبد آجری به نسبت بزرگی قرار دارد. در ورودی بقعه یک ایوان قرار گرفته که دارای تذهیب کاشی است.دورتادور بدنه دارای هفت طاق نما از قوس تیزه دار بوده که به عنوان نشیمن و سایه بان عمل می‌کند.دوطرف ورودی بقعه، کاشی کاری معرق بوده و طرح گل و گلدان اسلیمی خطایی اجرا شده است.این بخش در جناحین جنوبی دارای دو اتاق برای زائرین و گردشگران می‌باشدوپس از این فضا، گنبدخانه مقبره واقع شده که این فضا نیز دارای تزئینات مشابه بخش قبلی بوده و دو اتاق جهت اقامت زائرین را داراست.در قسمت بالای کاشی کاری ها، کتیبه ای به خط غلامرضا عباسی با گچ اجرا شده که مضمون آن دعا و آیات قرآنی میباشد.گنبد این بنا جزو معدود گنبدهای سه پوسته ایران میباشد که بصورت خشخاشی اجرا شده است.سابقاً درهای حیاط دارای سردرهای کاشی کاری شده بود، ولی بر اثر مرور زمان و ریزش برف و باران از بین رفته و فعلاً قسمتی جزیی از کاشیکاری‌های نفیس این سر‌درها که به صورت طاق‌ها و مقرنس‌های گچی دیده می‌شود باقی مانده‌اند.درب ورودی بقعه شیخ امین‌الدین جبرائیل از چوب جنگلی ساخته شده است و در حواشی لنگه درب ها، اشعاری بصورت برجسته کار شده است. از باقیمانده اشعاری که به خط نستعلیق روی این در کنده شده، تاریخ ساخت آن 1030 هجری قمری ذکر شده است. بالاى درِ ورودى، تصوير يک شير و يک پلنگ در دو سوى پنجره نقاشى شده و هر يک با يک زنجير به پنجره بسته شده‌اند، و نشان از سبک و سياق منسوب به دوره صفوى و اوايل سده يازدهم هجرى دارند.هفت قطعه سنگ قبر بسيار زيبا و پرنقش و نگار، اما بدون نام و نشان در جنوب شرقى بقعه شيخ جبرائيل وجود دارد اين سنگ‌ها به موازات و مجاورت هم در حاشيه يک گورستان بزرگ قرار دارند و به نام هفت‌تنان کلخوران معروف‌اند.

این مقبره از جمله بهترین نمونه مقابر معماری اسلامی ایران محسوب می‌شود که سادگی و موزون بودن اجزای آن و تزئین فوق‌العاده در سطوح داخلی این بنا، آن را در زمره شاهکارهای معماری دوره صفویه قرار داده است.