تخریب ها یعنی نشانه های بی ریشه گی

با آنکه معماری این سرزمین تاریخی چندهزارساله دارد اما تلاش های صورت گرفته برای معرفی و شناسایی آنها سابقه چندانی ندارد و چند دهه است که محققان و باستان پژوهان درصدد برآمده اند تا غبار گذشته قرون را از این گوهرهای پاک بزدایند..متاسفانه گاه در طول تاریخ دیده شده است که براثرانقطاع فرهنگی و بی توجهی نسلها رشته های هنری فراوان در کشور دچار آسیب و خسران شده است و در آن دورانها گاه لزومی بر شناخت و توجه به آنها دیده نشده است.شاید  اگر بی توجهی مردم در دوران های قاجار و صفوی به میراث گذشتگان شدید نبود امروز وضعیت میراث فرهنگی و داشته های تاریخی مان بیشتر و مصونتر نمود می یافت.هروقت رشته های اصالت فرهنگی و میراث گسسته شد این نشانه های بی ریشگی رشد فزونی تر یافت.توجه به معماری و بافت های کهن آن سالیان سال از دسترس محققان بی نصیب ماند بسیاری از بناها تخریب شدند وخاطرات تلخ و شیرین سرزمین ما با معماری آنها دفن شد.بی علاقه گی مردم به این خانه ها و تحقیر شمردن آنها ضربه های مرگباری به بافت های تاریخی وارد نمود.بناها فروریختند و سازه های مدرن جایگزین گردیدند.مالکان بناهای تاریخی به دلیل از هم گسستگی بافت و تخریب ها و نیز به دلیل نبود بودجه کافی و عدم حمایت دولت در بازسازی آنها،کمر به تخریب و همت به فروش آنها  نهادند.برخی از خانه های تاریخی خوش شانس بودند و نابود نشدند اما مورد توجه هم قرار نگرفتند. بسیاری  بد شانس بودند و خیلی زود فروخته شدند و عمدآ زمینه های  از بین رفتن شان فراهم گردید.خانه سمساردر میدان چخماخ با قدمت قاجاری شاید خوش شانس بود که توسط یک بانوی آلمانی خریداری شد و مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.خانه ای که بخش اعظمی از فضاهای آن به دور حیاط جمع شده اند.بستر طرح بنا مستطیل شکل و کشیدگی آن در جهت شمال و جنوب است.بیشتر فضاهای خانه در دو جهت جبهه شمال و جنوب قرار دارند.جبهه جنوبی عمیق تر و  و فضای وسیع تری به خود اختصاص داده است.جبهه های شرقی و غربی بنا بیشتر به فضاهای نیم باز مانند ایوان و ایوانچه اختصاص یافته است.ورودی ها علاوه بر راهروهای طویل و دراز و هشتی فرم،که معمول خانه های سنتی بودند ساخته شده اند.راه ورود به حیاط خانه از درون ایوان شرقی است.ارتفاع نماهای فضاهای گرد حیاط یکسان و به اندازه دو طبقه است.ترکیب دو جبهه شمالی و جنوبی و نیز نمای آنها مانند یکدیگر ساخته شده اند.با این تفاوت که درمرکز یکی پنج دری ودر مرکز دیگر ایوان واقع شده است.در میان هریک ایوانی بلند قرار گرفته و در طرفین کفش کنها ایوانچه هایی در دو طبقه استقرار یافته اند. بادگیر رفیع وزیبایی نیز بر فراز این جبهه جلوه گری می کند در مقابل آب نمای حیاط چون جوی آبی کشیده در جهت شرقی غربی امتداد یافته است که می توان آن را تاکیدی بر ایوان های شرقی وغربی حیاط دانست به این ترتیب رقابتی زیبا در میا ن دو محورمتعامد حیا ت پدیدار شده است جالب آنکه به سبب قرار گرفتن دو آب نمای کوچک در دو طرف باغچه ها ودر مقابل دو نمای شمالی وجنوبی این رقابت گرمتر وشیرین تر جلوه می کند در میان فضاهای کوچک وبزرگ ومتنوع در زیر زمین خانه حوض خانه ای وسیع وچلیپا شکل در زیر ایوان اصلی جلب نظر میکند تزیینات سقف و وسعت آن واستقرارش بر محور حیاط ان را از فضاهای اصلی خانه مینماید.

نمایی از خانه لاری ها