تپه تاریخی سرقلعه لواسان

این تپه از عصر آهن، دوره اشکانی، دوره سلجوقی ایلخانی، تیموری و دوره صفویه دارای آثاری است که پررونق‌ترین دوره استفاده از این قلعه در سه دوره سلجوقی، ایلخانی و صفوی بوده است لذا این تپه تاریخی, نمی تواند مالک خصوصی داشته باشد.

سفال مکشوفه در سرقلعه, شمیرانات

منطقه تهران كه در شمال غرب فلات مركزي ايران قرار گرفته و از زمان‌هاي دور و ادوار پيش از تاريخ منطقه‌اي مسكوني بوده است که رد پاي فرهنگ‌هاي پيش از تاريخ را در کاوش های قیطریه و سرقلعه, و....ودرگوشه و كنار آن ها مي‌توان سراغ گرفت. بررسي‌ها و كاوش‌هاي باستان شناسي از يك سده قبل تا به امروز، بسياري از مركز فرهنگي در دشت تهران را مشخص و معلوم كرده و نشان مي‌دهد كه اين دشت حداقل از نيمه دوم هزاره دوم (عصر آهن) تا به امروز مسكوني بوده است.کاوش های سرقلعه, درکناردیگرکاوش های علمی صورت گرفته براهمیت این منطقه افزود اما متاسفانه بخش وسیعی از آن با پرورش گاوداری بر روی آن،درمعرض خطر است.

شمیرانات با بیش از 300 اثر تاریخی,  و 61 بنای ثبتی و حریم 5 محدوده تاریخی, سالانه گردشگران زیادی را به این منطقه جذب می کند.شمیرانات یکی از شهرستان‌های استان تهران است که در دامنه‌های البرز جنوبی قرار گرفته‌است. این شهرستان از شهر شمیران (شامل تمامی منطقه یک شهرداری تهران، بخش اعظم از منطقه سه و شرق و شمال منطقه ۲) و بخش‌های لواسان,ات و رودبار قصران تشکیل می ‌شود. سرقلعه, لواسان, مانند بسیاری از تپه های تاریخی, دستخوش حوادث تلخ فراوانی است.تپه ای که با مدارک و داده های باستان شناختی اعتبار جهانی پیدا کرد .این تل باستانی درحالی که سرمایه باستان شناختی منطقه و ایران است برای خودش مالکی پیدا کرده است.سازمان میراث فرهنگی با عقد تفاهمنامه با کسی که ادعای مالکیت این محوطه عظیم تاریخی, را دارد درصدد است تا به کاوش های باستان شناختی ادامه دهد. این تپه در سال ۱۳۸۰ در روستای لواسان, بزرگ کشف کرد و آن را در اول مهر ۱۳۸۲ با شماره ۱۰۳۸۴ درفهرست آثار ملی به ثبت رساند،آثار و شواهد این تپه نشان از اهمیت آن دارد.آثار سفالی شامل سفال‌های زرین فام، سفال‌های قلم مشکی، سفال‌های آبی- سفید است که نشان از رونق دوره صفوی دارد. سفال‌های مختص دوره سلجوقی هم در این مجموعه وجود دارد. در نهایت با توجه به نوع سفال‌ها به نظر می‌رسد این قلعه به یک قلعه نظامی و تدافعی شباهت ندارد و احتمالاً کوشکی است که اهالی منطقه از آن استفاده می‌کردند.درسرقله از سوی باستان شناسان در قسمت بالایی برج اتاق‌های مستطیلی شکلی بدست آمده که این اتاق‌ها به سمت جنوب (گاوداری) امتداد دارند. این اتاق‌ها در قسمت مرکزی و بلندترین نقطه تپه ارگ قلعه بدست آمد. همچنین از ارگ قلعه اتاق بزرگ مدوری بدست آمد که این اتاق مدور در قسمت انتهایی دارای سکویی برای نشستن است که احتمالا اتاق شورا بوده است. با وجود آنکه یافته‌های کاوش در تپه باستانی سرقلعه, لواسان, نشان از آن دارد که این محوطه تاریخی, آثاری از عصر آهن تا دوره صفوی را در دل خود جای داده، اما ساخت و سازهای غیرمجاز اجازه ادامه کاوش را نمی‌دهد.