این بنای تاریخی در سال 1384 با شماره ثبتی 12655 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

ارجنان نام روستای كوچكی در 20 كیلومتری جنوب غربی اردكان و بر لب جاده قدیمی اردكان به عقدا بوده، وجه تسمیه آن به روشنی معلوم نیست ولی از نظر لغوی یعنی باغ بهشت است. درروستا خانه های تاریخی, و دیگر بناها بافت زیبایی را رقم زده اند، برجی آجری در نزدیکی کاروانسرای ارجنان نیز جذابیت خود را دارد. برجی به قدمت قاجار و با ارتفاع 9 متر كه مشتمل بر دو طبقه است كه پشت بام آن نیز كاركرد یك طبقه مستقل را داشته است . اكثر برجها از خشت خام و چینه و قلوه سنگ و گج و آهك بنا شده اند ، اما برج ارجنان ، آجری و در نوع خود كم نظیر است . برج ارجنان ما را به ورودی كاروانسرایی به همین نام هدایت می كند . این یادگار ماندگار حاجی شیخ آقا بابای هرندی ، با ابعاد 40 در 44 متر یكی از كاروانسراهای متوسط و خصوصی مسیر یزد شناخته می شود . در طرفین در ورودی پنج صفه وجود دارد كه قسمت بیرونی آن جمعا با 10 ایوانچه پذیرای مسافران و رهگذران بوده است . به علت كاربرد آجر به جای خشت ، هنوز آجر خشت پشت بام پس از گذر سالها سالم مانده است . این كاروانسرا 4 ایوانی و دارای كلكی مرتفع در مركز حیاط می باشد . این كلك ساختاری دو منظوره دارد . محل فوقانی آن جایگاه بارانداز و اطراق كاروانیان بوده . اما در قسمت تحتانی ، حوضخانه قرار دارد كه محل تامین آب از قنات بوده . اما جالب اینكه در كاروانسرای ارجنان ، با ایجاد دریچه ای كوچك بردروازه برای سرایدار تمهیدی اندیشیده شده تا در موارد غیر ضروری نیازی به باز و بسته كردن در سنگین و بزرگ نباشد . این كاروانسرا 4 ایوانی و در هر ضلع 4 صفه قرار دارد كه همگی به حجره ای ختم می شود . وجه تمایز كاروانسرای ارجنان ، ورودی اصطبلها است كه معمار از ایوانهای بنا برای ورودی اصطبل استفاده نموده است . بنای,ی که متاسفانه هنوز هم اصطبل حیواناتی مانند گوسفندان شده است.

گنجه و گنجینه...