می گویند شهر میمه در زمان انوشیروان آباد بوده است.

چرا بایدکتیبه محراب مسجد میمه به دلیل ارزش فراوانش  برای حفاظت بیشتر به موزه ملی ایران منتقل شود؟

یکی از خصوصیات بارز معماری ایران دوره اسلامی تزئینات منحصربفرد آنها است.ترکیبی از هنرهای تزئینی-کاربردی با احداث زیباترین بناها با فرم و اشکال مختلف طی قرون (اولیه-میانه و متاخر) تجلی یافتند محراب های مساجد و اماکن دینی به دلیل اینکه  با دو طاقنما ساخته و تزئین می شدند(خصوصآ از نیمه دوم قرن چهارم هجری)هنرمند اسلامی با بهره گیری از توان  و بکارگیری ذوق هنری اثری از خود خلق می نمود که صدها سال نگاه انسانها را به خود خیره می سازد.خصوصآ کتیبه در محراب مسجدها دارای جایگاه ویژه ای از منظر معنایی و شکلی بودو در تزئینات محراب –ها، اغلب از نوشتار و نقشِ توامان استفاده می شد  که تعامل این دو موجب غنای تصویری محراب ها شده است. گاهی نقوش از نظر بصری هم-ارزش با نوشتار بکار می رفته تا جایی که اگر حتی قسمتی از آن نقش حذف می شد به ساختار کتیبه خلل جدی وارد می شده است. نقش و خط در هماهنگی با هم، سطح کتیبه دار محراب را کامل می نمودند . آنچه که موجب اتحاد میان این دو می-شده، پیروی از ساختاری واحد بوده که بِسان زبان مشترکی، گفتگو را میان خط و نقش فراهم می نماید. در میان شیوه های نقد و تحلیل اثر، تحلیل ساختاری تاکید خود را بر چگونگی چیدمان عناصر تشکیل دهنده در اثر دارد. مسجد جامع میمه در استان اصفهان به خاطر سابقه طولانی بنا که در گذشته آتشکده بوده است، یکی از معروف‌ترین مساجد جامع ایران به حساب می‌آید. این بنا دوره‌های تاریخی زیادی را در عمر خود دیده است و به دلیل محراب سنگی خاص و منحصر به فردش شهرت زیادی دارد. این محراب به قدری با ارزش است که برای حفاظت بیشتر به موزه ملی ایران منتقل شده است.یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های دیدنی این شهر،‌ مسجد جامع میمه است که به خاطر محراب زیبای سنگی آن شهرتی جهانی دارد. این محراب به قدری زیبا و منحصر به فرد است که به خاطر حفاظت بیشتر از آن، در موزه ملی ایران نگه داری می‌شود. بنای اولیه مسجد جامع میمه مربوط به دوران سلجوقی ‌ ولی در دوران زندیه و طبق نظر برخی از کارشناسان صفویه ساخته شده اند. ایوان‌های شمالی، جنوب و سایر ایوان‌های واقع در اضلاع شرق و غرب، مسجد را به شکل مسجدی چهار ایوانی در آورده بود. صحن مسجد که وسعت زیادی نداشت هم چهار ضلعی بود و در چهار جانب ایوان‌ها قرار داشت. دیوارهایی در زوایای جنوب‌شرقی و شمال‌شرقی قرار داشتند که پنجره‌هایی در آن‌ها ساخته شده بود که به کوچه‌ی ‌کناری مسجد باز می‌شد. از این دیوارها برای ایجاد فاصله بین فضاهای جانبی مثل مکتب‌خانه و محل اجتماع با اتاق دیده‌بانی و استفاده می‌شد. نمای داخلی مسجد بیشتر تزئینات آجری ساده بود که در قسمت‌های تعمیری آن گچ‌بری ساده و در بعضی قسمت‌ها گچ‌بری تزیینی داشت که بیشتر آیات قرآن بود. کف ایوان‌ها از کف صحن کمی بلندتر بود. داخل دیوار ایوان‌ها گچ‌‌کاری ساده و نمای خارجی آن‌ها آجرهای برجسته بود. این مسجد از لحاظ سبک معماری و تزئینات ایوان‌ها بسیار شبیه به مسجد زواره است چرا که طراح و سازنده آن‌ها در هر دو مسجد یک شخص بوده است. ایوان شمالی با همان سبک سلجوقی با اندک تغییراتی که در گچ‌بری‌های آن در قرن نهم، دهم و یازدهم هجری قمری به ویژه در زمان حکم‌رانی حسن بهادرخان معروف به ازون حسن (‌فرمانروای میمه در زمان صفوی) همچنان باقی مانده است. ایوان جنوبی در اثر سیل و عوامل نامساعد جوی تخریب و به جای آن ایوانی ساخته شده که سطح داخلی آن با تخته‌های چوبی تزیین شده بود. ایوان شرقی تغییرات زیادی صورت گرفته شد.ایوان غربی بصورت سایه‌بانی در جلو درب ورودی به صحن زیر گنبد ساخته شده بودد ولی زیربنای اصلی آن به زمان سلجوقیان می‌رسد. شاید شاخص نهایی بنا در  محراب نهفته است.در طرف قبله مسجد جامع محرابی وجود دارد که در گذشته سنگی زیبا و حجاری شده بصورت کتیبه‌ای از خطوط برجسته کوفی آن را تزیین نموده است. محراب و اطراف محراب مسجد بسیار زیبا پر از طراحی‌های نقاشی شده،‌ گچ‌بری و کاشی‌های نفیس و در کل تزیینات پیچیده و منحصر بفردی بوده و در سال ۵۵۱ هجری قمری توسط ابوطاهر حسین بن غالی از اهالی کاشان ساخته شده است.تزئینات گچبری میمه شباهت بسیاری با تزئینات دوره سلجوقی داشته واکثرنقوش آن اسلیمی واز نقوس هندسی کمتر استفاده شده است.دربخش لچکی ها  دو قبه برجسته مانند محراب میر نطنز دیده می شود.طول محراب 140سانتی متر و عرض آن 111 سانتی متر می باشد.کتیبه اول بخط کوفی مشجر وبا نسخ زیبا وکتیبه دوم با خط کوفی برزمینه اسلیمی بوده که در کتیبه سوم حاشیه دور طاقها تزئین شده ودرکتیبه چهار مجددا از خط کوفی مشجر بهره برده است.در حاشيه‌ پهن‌ محراب‌ قسمتي‌ از آيه‌ 255 سوره‌ البقره‌ ديده‌مي‌شود. متن‌ آيه‌ تا آنجا که‌ در حاشيه‌ محراب‌ به‌ خط‌ کوفي‌ نوشته‌شده‌ چنين‌ است‌:
الله‌ لا اله‌ الاهوالحي‌ القيوم‌ لا تاخذه‌ سنه‌ ولا نوم‌ له‌ مافي‌السماوات‌ و مافي‌ الارض‌ من‌ ذاالذي‌ يشفع‌ عنده‌ الاباذنه‌ يعلم‌ مابين‌ ايدي..."در قسمت‌ طاق‌ محراب‌ قسمتي‌ از آيه‌ 78 سوره‌ الاسراء به‌ خط‌کوفي‌ چنين‌ آمده‌ است‌:"اقم‌ الصلوة‌ لدلوک‌ الشمس‌ الي‌ غسق‌ الليل‌ و قرآن‌ الفجران‌قرآن‌ الفجر کان‌ مشهودا"قسمت‌ محصور بين‌ دو طرف‌ طاق‌ جمله‌ زير به‌ خط‌ کوفي‌ديده‌ مي‌شود:
"لااله‌ الاالله‌ محمد رسول‌ الله‌"-در حاشيه‌ محصور بين‌ دو ستون‌ بزرگ‌ محراب‌ آيه‌ 18 و آغاز آيه‌19 از سوره‌ آل‌عمران‌ به‌ خط‌ ثلث‌ آمده‌ که‌ قسمتي‌ از آيه‌ 18 و آغازآيه‌ 19 آن‌ از بين‌ رفته‌ است‌:
"شهد الله‌ انه‌ لااله‌ الاهو و الملائکه‌ و اولواالعلم‌ قائما بالقسط‌لااله‌الاهو..."که‌ قسمت‌ از بين‌ رفته‌ اين‌ آيات‌ چنين‌ است‌:"... العزيزالحکيم‌" و "ان‌ الذين‌ عندالله‌ الاسلام‌".در قسمت‌ طاق‌ محراب‌ بالاي‌ دو ستون‌ کوچک‌ جمله‌ زير ديده‌مي‌شود:"اقبل‌ علي‌ صلائک‌ ولا تکن‌ من‌الغافلين‌"
در ميان‌ دو ستون‌ کوچک‌ محراب‌ در نقش‌ قنديل‌ مانند جمله‌"الملک‌ لله‌" به‌ خط‌ کوفي‌ و در قسمت‌ زير قنديل‌ جمله‌ "فرغ‌ابراهيم‌ بن‌محمد بن‌..." ديده‌ مي‌شود.در حاشيه‌ بالايي‌ محراب‌ (بالاي‌ حاشيه‌ پهن‌) نام‌ سازنده‌محراب‌ چنين‌ آمده‌ است‌:"اللهم‌ اغفرللعبد المذنب‌ صانع‌ هذا المحراب‌ ابراهيم‌ بن‌ علي‌ ولمن‌ قال‌ آمين‌" ساير قسمت‌هاي‌ ديگر محراب‌ با نقوش‌ هندسي‌،گياهي‌ و شاخ‌ و برگ‌ تزئين‌ شده‌ است‌.در کتیبه های پنجم و ششم نیز این شیوه متابعت گردیده و با جملات زیبای لا اله الا الله  محمدآ رسول الله،زینت بخش شده اند. این اثر در تاریخ ۱۴ آبان ۱۳۵۱ با شماره‌ی ثبت ۹۳۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.