تپه تاریخی قلا گیلانغرب از آثار تاریخی مهم کشور مربوط به دوره نوسنگی

تپه تاریخی قلا گیلانغرب یکی از آثار تاریخی مهم کشور مربوط به دوره نوسنگی با قدمت ۶ تا هفت هزار سال است که در مرکز شهر گیلانغرب واقع شده است.

تپه تاریخی قلا به عنوان یکی از مهمترین آثار غرب کشور از پتانسیل بالایی در حوزه مطالعات باستان شناسی برخوردار است.این تپه قلا در گیلانغرب به عنوان مهمترین اثر در شاهراه خراسان بزرگ قرار گرفته وبه عنوان  یکی از شاهراه های مهم مواصلاتی دوران باستان به شمار می رود که بسیار قابل اهمیت است.باستان شناسان اعتقاد دارند این تپه قلا یکی از محوطه های دوره آغاز نگارش در دشت کم ارتفاع وپست صالح آباد در استان ایلام می باشد،این محوطه امروزه درغرب روستای نیمه متروک سرنی که در ساحل جنوبی یکی از شاخه های رودخانه گدارخوش که بعد طی حدود 11 کیلومتر به سمت جنوب غرب بعد از عبور از تنگه تاریکه تنها معبر ورود به بین النهرین عراق امروزی در غرب صالح آباد وارد خاک عراق می شود.واقع شده است. این منطقه هرساله شاهد حضور کوچ نشینانی با دام هایشان از نواحی مرتفعتر استان ایلام وکرمانشاه می باشد،که قسمتی از سال را در این منطقه می گذرانند.این خود بیانگرآن است که  در دوران های کهن نیز چنین وضعیتی در این منطقه حاکم بوده است. درنتیجه کاوشهای علمی باستان شناختی وطی  بررسی سطحی این محوطه تعدادی سفال وابزار سنگی بدست آمد،که مطالعه مقدماتی آنها در کنار سایر عوامل بیانگراینست که این استقرار در دوره اروک در تبادلات بین منطقه ای ومنطقه ای دارای اهمیت زیادی بوده است،وبه عنوان یک مرکز در این تبادلات نقش داشته است.بنابراین آنچه داده ها ثابت کرده اند در بالاترین لایه‌های باستانی تپه قلعه بالا به یک سازه معماری با پی سنگی برخورد کرده ایم که براساس بررسی دیواره‌های های پیرامون تپه به نظر می‌رسد بقایای یک مجموعه بزرگ ساختمانی است.